ልዑል ጽዕነት ስራሕ፡ ዓበይቲ ለውጥታት ህይወት፡ ዘይውሕስነት ስራሕ፡ ምስ ኣባላት ስድራቤት ምግጫው፡ ፋይናንሳዊ ዘይምርግጋእን ካልኦት ብዙሓት ረቛሒታትን ምንጪ ጸቕጢ ክኾኑኻ ይኽእሉ። ድኹም ምርጫ ኣነባብራ፡ ኣሉታዊ ኣተሓሳስባ ወይ ካብ መጠን ንላዕሊ ናይ ምጭናቕ ዝንባለ ነዞም ጸቕጢ ዘስዕቡ ነገራት ከጋድዶም ይኽእል እዩ እሞ ሕጉስን ጥዑይን ህይወት ንምምራሕ ኣጸጋሚ ይገብሮ።
ኣብ ትሕቲ ጸቕጢ፡ ስርዓተ ነርቭ ኣካላትና ይንቀሳቐስ፡ እዚ ድማ ናብ ዝለዓለ ምልዕዓል ይፈጥር። እዚ ድማ ውጽኢቱ ናይ ውድድር ሓሳባት ክኸውን ይኽእል እዩ፣ እዚ ድማ ንኣእምሮ ስቕ ንምባልን ኣብቲ ህሉው ህሞት ከተተኩርን ኣጸጋሚ ይገብሮ። ጸቕጢ እንተዘይተታሒዙ፡ ምቁጽጻር ናይ ምጥፋእ ስምዒት ከለዓዕል ይኽእል፡ ረዳኢ ከም ዘይብልካ ወይ ሓይሊ ከም ዘይብልካ ክስምዓካ ይኽእል። ነቲ ልዕሊ ዓቐን ናይ ምሕሳብ ዝንባለኻ ክምገብ ይኽእል እዩ፣ ክትሰብሮ ኣጸጋሚ ዝኾነ ዕሱብ ዑደት ክፈጥር ይኽእል።
ካብ ጸቕጢ ክትድሕን ኣይትኽእልን ኢኻ፡ ብርግጽ ግን ብጽቡቕ ከተመሓድሮ ክትመሃር ትኽእል ኢኻ። ነዚ ንምግባር ድማ ቅድሚ ምድንጓዩ ሓላፍነት ብምውሳድን ብምውሳእን ቅኑዕ ስትራተጂታት ክትትግብር ኣለካ።
ማዕበል ደው ከተብሎ ኣይትኽእልን ኢኻ፡ ግን ከኣ ሰርፍ ክትመሃር ትኽእል ኢኻ።
― ጆን ካባት-ዚን።
ንዝኾነ ናይ ህይወት ጸቕጢ ብኣርባዕተ ክኸውን ዝኽእል መንገድታት ክትምልሶ ትኽእል ኢኻ፤
እንታይ ከም እተእትዎን እንታይ ከም እትገድፍዎን ኣብ ምውሳን ምርጫ ከም ዘለካ ከይተረድኣካ ጸቕጢ ናብ ህይወትካ ክትኣቱ ትኽእል ኢኻ።
ንኹሉ ክትቆጻጸሮ እኳ እንተዘይከኣልካ፡ ንውጥረት ዝድርኹ ሰባት፡ ኩነታት ወይ ንጥፈታት ከተለሊ ስለዘይትኽእልን ካብኦም ምርሓቕ ስለ ዝኣበኻን፡ ሓደ ክፋል ጸቕጥኻ ብወለንታኻ እዩ። ውጥረት ምውጋድ ማለት ንጸገማት ሸለል ምባል ወይ ካብ ሓላፍነት ምህዳም ማለት ኣይኰነን። ንሰባት፡ ኩነታት ወይ ጸገማት ካብ መጠን ንላዕሊ ናይ ኣእምሮ ጸዓትካ ዝጠልቡን ወይ ዘየድልዩን ወይ ድማ ጎዳእቲ ዝኾኑን ኣይፋል ምባል ምምሃር እዩ።
ንኣብነት፥
ዋላ ንኹሎም ኣብ ከባቢኻ ዘለዉ ሰባት ክትቅይሮም እንተዘይከኣልካ፡ ነቶም ኣብ ከባቢኻ ክኾኑ ዝመረጽካዮም ሰባት ክትቅይሮም ትኽእል ኢኻ። ህይወት ኣዝያ ሓጻር እያ፡ ኣብቶም ዘየኽብሩኻን ዘየማስዉኻን ዋጋ ዘይህቡኻን ሰባት ግዜኻ ከተጥፍእ ኣይትኽእልን ኢኻ። ህይወትካ ምስ ፍሽኽታኻን ክስሕቐካን ከም እትፍቶን ዝስምዓካ ሰባት ኣሕልፎ።
― ሮይ ቲ ቤነት
ኣብ ህይወትካ ንዘየድልዩ ጸቕጢ ዘስዕቡ ነገራት ምቅላዕ ኣጉድል፤
ኣብ ትሕቲ ቁጽጽርካ ንዝርከቡ ነገራት ጸቕጢ ናብ ህይወትካ ክኣቱ ኣይትፍቀደሉ። ሓይልኻ ተጠቐም። ወስን። ብንቕሓት ምርጫ ግበር።
ካብቲ ኩነታት ክትርሕቕ እንተዘይክኢልካ፡ እቲ ዝቕጽል ስጉምቲ፡ ዝያዳ ተጻዋርነትን ውሑድ ግብሪ ዝኸፍልን ብዝኾነ መንገዲ ክትቅይሮ ምፍታን እዩ። እዚ መብዛሕትኡ ግዜ እንታይ ከም እትደሊ ብንጹር ምግላጽን ድሌታትካ ኣቐዲምካ ምሕባርን ወይ ድማ ንዝተዓጻጸፉ ኩነታት ንምንካይ ስጉምትታት ብንጥፈት ምውሳድ የጠቓልል―ዶባት ምቕማጥ፣ ዕማማት ምውፋይ ወይ ካብ ካልኦት ደገፍ ምድላይ።
ንኣብነት፥
ዶባት ነቲ ጽቡቕ ኣብ ውሽጢ እቲ ሕማቕ ድማ ንደገ ንኽንከውን ይሕግዘና። ዶብ ምቕማጥ፡ ንምርጫታትካ ሓላፍነት ምውሳድ ዘጠቓልል ምዃኑ ዘይተርፍ እዩ። ንስኻ ኢኻ ትሰርሖም። ንስኻ ኢኻ ምስ ሳዕቤናቶም ክትነብር ዘለካ። ንስኻ ድማ እቲ ክትሕጎሰሉ እትኽእል ምርጫታት ካብ ምግባር ንነብስኻ ትዓግታ ትኸውን።
― ሄንሪ ክላውድ
ነቲ ጸቕጢ ዝፈጥር ንምንካይን ጽልዋኦም ንምንካይን ነቲ ኩነታት ምቕያር፤
ካብ ኩሉ ጸቕጢ ዝፈጥር ኩነታት ምውጋድ ኣይከኣልን እዩ፡ እንተኾነ ግን ትጽቢታትካ ብንቕሓት ብምውጣንን ኣብ ክንዲ ኣንጻርካ ንረብሓኻ ብዝሰርሕ መንገዲ ብምሕባርን ጽልዋኦም ከተጉድሎ ትኽእል ኢኻ።
ነቲ ውጥረት ዝመልኦ ኩነታት ከተወግዶ ወይ ክትቅይሮ ኣብ ዘይትኽእለሉ እዋን፡ ንዕኡ እትህቦ ምላሽ ምትዕጽጻፍን ምትዕርራይን ነቲ ብልሓት ክገብሮ ይኽእል። እዚ ድማ ነቲ ኩነታት ብዝተፈለየ መነጽር ምርኣይ ዘጠቓልል እዩ-ብድሆ ከም ዕድል ዝሕዞ-ኣረኣእያኻ ብምቕያር፡ ኣተሓሳስባኻ ብምስፋሕን ትጽቢታትካ ዳግማይ ብምስምማዕን። ምስቲ ኩነታት በዚ መንገዲ ምትዕጽጻፍ፡ ነቲ እትቐርበሉ ኣገባብ ይቕይሮ። ኣብ ክንዲ ኣብቲ ጸገም ትሓድር፡ ዝያዳ ሃናጺ ወይ ጠቓሚ ክኸውን ዝኽእል ኣማራጺ መገድታት ምላሽ ትሓስብ።
ንኣብነት፥
ናይ ጸቕጢ ኣተሓሳስባኻ ካብቲ ኣብ እዋን ውጥረት ዝመልኦ ኩነታት ዝስምዓካ ስምዒታት ክሳብ ንውጥረት ዝመልኦ ፍጻመታት እትጻወረሉ ኣገባብ ንኹሉ ይቐርጾ። እዚ ብግዲኡ ኣብ ትሕቲ ጸቕጢ ትስስን ዲኻ ወይስ ኣብ መወዳእታ ተቓጺልካን ጭንቀትካን ክውስን ይኽእል። እቲ ጽቡቕ ዜና፡ ዋላ እኳ ጸቕጢ ጐዳኢ ምዃኑ ኣጸቢቕካ እንተ ኣሚንካ፡ ንኽትስስን ዚሕግዘካ ኣተሓሳስባ ኸተማዕብል ትኽእል ኢኻ።
― ኬሊ ማክጎኒጋል
ኣረኣእያኻ ብምቕያር ምስቲ ኩነታት ተላመድ፤
ምስ ጸቕጢ ክትገጥም ከለኻ፡ ኣተሓሳስባኻ ኣብ ከባቢኻ ንዘሎ ነገራት ብኸመይ ከም እተሰላስሎምን ብኸመይ ከም እትዋሳእን ይውስን። ኣሉታዊ ኣተሓሳስባ ኣብ ክእለትካን ዓቕምኻን ርእሰ-ምትእምማንን ተስፋን ከም እትስእን ዝገብር ናይ ስዕረት ባህሪ ክለዓዓል እንከሎ፡ ኣወንታዊ ኣተሓሳስባ ድማ ንኣዝዩ ከቢድ ምዕንቃፋትን ብድሆታትን ከይተረፈ መፍትሒ ክትረክብ ከኽእለካ ይኽእል። ንነገራት ብዝተፈላለየ መንገዲ ብምርኣይ ንውጥረት ኣመሓድር።
ንሓደ ኩነታት ክትርሕቖ፡ ክትቅይሮ ወይ ክትላመድ ኣብ ዘይትኽእለሉ እዋን፡ ካብ ቁጽጽርካ ወጻኢ ጥራይ ምዃኑን ክትቅይሮ ምፍታን ናብ ዕጹው መንገዲ ከም ዘምርሕን ምቕባል ብልሒ እዩ። ተቐባልነት ማለት ምስቲ ዝኸውን ዘሎ ምስማዕ ወይ ብዛዕባኡ ዝስምዓካ ስምዒት ምኽሓድ ማለት ኣይኮነን። ኣብቲ እትኽእሎ ምእንቲ ከተተኩር፡ ክትቅይሮም ዘይትኽእል ነገራት ኣፍልጦ እናሃብካ ምስ ስምዒታትካ ምትእስሳር ምምጻእ እዩ።
ንኣብነት፥
ኣብ ህይወትካ ንምእማኑ ዘጸግም ለውጢ ዘጋጥም፡ ኣብ ክንዲ ነቲ ዘይብልካዮ ክትቆጻጸሮ ትሃርፍ፡ ነቲ ስልጣን ዘለካ ክትቆጻጸሮ ምስ ወሰንካ እዩ።
― ስቲቭ ማራቦሊ
ገለ ጸቕጢ ዝፈጥሩ ነገራት ካብ ቁጽጽርካ ወጻኢ ምዃኖም ዝገልጽ ክውንነት ሓቖፍ፤
ብዛዕባ ምጭናቕ
ውጥረት ኣብ ዝስምዓካ ኩሉ ግዜ፡ ጸቕጢ ብኣድማዒ መንገዲ ንምምሕዳርን ንህይወትካ ከም ዝቆጻጸርካን ንኽስምዓካን ነዞም ሕቶታት መልሶም።
ኣብዚ ሕጂ እዋን እንታይ እዩ ዘጨንቐካ ዘሎ?
ኩሉ ካብ ሰብ ክውሰድ ይኽእል እዩ ግን ሓደ ነገር: እቲ ናይ መወዳእታ ካብ ናይ ደቂ ሰባት ናጽነት- ኣብ ዝኾነ ዝተዋህበ ስብስብ ኩነታት ኣተሓሳስባኻ ምምራጽ፣ ናይ ገዛእ ርእስኻ መንገዲ ምምራጽ።
― ቪክቶር ኢ ፍራንክል
እቲ ደው ዘይብል ጠለባት ስራሕ፡ ገዛን ካልእ ሓላፍነታትን ኣብ ውጥረት፡ ጭንቀትን ልዕሊ ዓቕምኻን ከይተርፍ። ምቅላዕ ብምንካይ፣ ትጽቢታት ብምምሕዳር፣ ነቲ ኩነታት ዳግማይ ብምቕራጽን ክትቅይሮ ዘይትኽእል ነገራት ብምቕባልን ኣብ ቁጽጽርካ ኣቐምጦ።
እዚ ዛንታ ’ ዚ ቅድሚ ሕጂ ኣብዚ ተሓቲሙ ’ ዩ ነይሩ። ንዝያዳ ዛንታታት ኣብ ሊንክድይን ወይ ኣብዚ ተኸታተሉኒ።