Saglygy goraýyş pudagy köplenç täze tehnologiýalary ornaşdyrmak üçin birnäçe ýyl alýar, sebäbi köp sanly kadalaşdyryjy aýlawlardan geçmeli. Şeýle-de bolsa, emeli intellektiň reaksiýasy başgaça boldy. Köp sanly hünärmen, diagnostikany tertipleşdirmek üçin AI-iň çaklaýyş we analitik ukyplaryny synagdan geçirýär.
Gözlegçiler ýaňy-ýakynda AI-iň adamyň keseliniň görnüşini we onuň näderejede ösendigini diňe agzyna seredip biljekdigini öňe sürdüler. Bu tehnologiýa uzak ýol geçdi, ýöne diagnoz üçin diňe dil reňklerini ulanyp keselleri çaklap bilermi?
Yragyň Bagdaddaky Orta Tehniki Uniwersitetiniň we Awstraliýanyň Adelaýdaky Günorta Awstraliýa Uniwersitetiniň gözlegçileri ýakynda AI tehnologiýasynyň diagnozlar üçin dil reňklerini seljerip biljekdigini ýüze çykardylar. Reňk we ýagtylyk üçin ölçenip bolýan bahalary üpjün edýän reňk giňişlik modellerini ulanyp şekilleri gaýtadan işleýän we toparlara bölýän kompýuter görmek ulgamyny döretdiler.
Okuw we synag üçin müňlerçe surat ulandylar, köpüsi Yrakdaky Al-Huseýn mugallymçylyk hassahanasyndan we Mosuldaky Mosul baş hassahanasyndan geldi. Bu modeli sintetiki maglumatlar toplumy däl-de, hakyky keselleri bolan hakyky adamlar üçin öwretdiler. Kesel anyklaýyş maksatly gural döredilende şuňa meňzeş tapawutlar zerurdyr.
Gözlegçiler şekilleri gülgüne, ak, gyzyl, sary, ýaşyl, gök ýa-da çal kategoriýalara böldi, şonuň üçin modelleri islendik yşyklandyryş şertlerinde reňkleri kesgitläp biler. Jemi ýedi adamy taýýarladylar. Iň ýokary öndürijilikli, açyk çeşmeli maşyn öwreniş kitaphanasy bolan Extreme Gradient Boost (XGBoost) bilen guruldy
Netijeleri meni geň galdyrdy. Dogrusyny aýtsam, olaryň ulgamynyň lukmançylyk hünärmenlerinden has ýokary bolmagyna garaşmaýardym. Dürli gözleg toparlary beýleki maksatlar üçin şuňa meňzeş anyklaýyş modellerini döreden hem bolsa, bu takyklar az. Gözlegleriň görkezişi ýaly, hatda köp ýyllyk tejribesi bolan lukmanlaram diňe dogry düşünýärler
Dogrusyny aýtsam, keseli çaklamak üçin dile seredip geň gördüm. Adamlaryň häzirki zaman lukmançylygy bar bolmazdan ozal oýlap tapan ýalydy. Dogrymy aýtsam, bölekleýin dogry aýdýardym. Diagnoz üçin dil reňklerini ulanmak 2000 ýyldan gowrak wagt bäri dowam edip gelýän adaty Hytaý lukmançylyk tejribesine esaslanýar.
Diliň ähli häsiýetlerinden, görnüşi, gurluşy we çyglylygy, reňki
Gyzarmak, adatdan daşary ýokary gyzzyrma ýa-da witamin ýetmezçiligini aňladyp biler. Gözlegleriň a
Lukmançylyk hünärmenleriniň onlarça anyklaýyş ulgamy bar bolsa-da, köpler henizem dilleri barlaýarlar, sebäbi şertleri onuň reňkine täsir edýär. Eger göze görnüp duran reňk bar bolsa, meseläniň köküni gysgaldyp bilerler. Takyk okalýan, ýöne anyk jogap bermeýän gan barlagy bilen deňeşdirilende, köplenç has gowy wariant.
Saidagny, adamyň ýalňyşlygy köplenç takyklygyny peseldýär. Däp bolşy ýaly, lukmanlar hassalaryň dillerini el bilen barlaýarlar. Birnäçe ýyllyk tejribe bilenem, birneme reňkli yşyk çyralaryndan başlap, güne çenli islendik zat olaryň reňk duýgusyna täsir edip biler. Bu düşnüksiz, subýektiw usul 2000 ýyldan gowrak wagt bäri dowam edýär - kämilleşdirmegiň wagty geldi.
Bu üstünlikli diagnostika şekillendiriş ulgamyny döreden in engineeringener hünärmenleri we gözlegçiler, synag döwründe gatnaşyjylardan enjamdan 20 santimetr uzaklykda durdular. Içine goýlan AI soňra dilleriniň reňkini kesgitledi we saglyk ýagdaýyny hakyky wagtda çaklady. Reňk giňişlik modellerini ulanyp, reňkleri we ýagtylygy gaýtadan işledi.
XGBoost algoritmi keselleri dogry çaklaýar
Konus öýjükleri - reňk görmek üçin jogapkär retinadaky fotoreptorlar - gyzyl-gök-ýaşyl (RGB) sebitlerine giňden duýgur. Şeýle-de bolsa, bu reňk giňişligi modeli maglumatlary gaty gowy görkezmeýär. Kompýuter görmek ulgamy ýerine YCbCr, LAB, YIQ we HSV ulandy. Adamlardan tapawutlylykda, dar görünýän ýagtylyk spektri bilen çäklenmeýär.
Beýleki gözlegler, AI bilen işleýän kompýuter görmek ulgamynyň spektral dispersiýa bolmazdan reňkleri takyk tanap we döredip biljekdigini görkezýär, bu bolsa biziň görüp bilmeýän reňklerimizi görüp biljekdigini görkezýär. RGB duýgur konuslarym diňe edip biler
Maşyn öwrenmek modeli, maňa görünmeýän doýma we ýagtylykdaky inçe tapawutlary saýlap alyp bilýän bolsa, näme üçin meniň görüp bilmeýän reňklerimi görüp bilmez? Elbetde, täsirleri möhümdir - AI lukmanlardan yzygiderli öňe geçip biler.
Modeleke model bir wagtyň özünde birnäçe adam bilen aragatnaşyk saklap bilýändigi sebäpli, birbada dürli näsaglara kömek edip biler. Klinika baryp görmegiň zerurlygy ýok - bir programma göçürip alyp, telefon kamerasyny ulanyp bilerler. Gözleg toparynyň enjamy yşyklandyryşa garamazdan keselleri kesgitläp we çaklap bilýändigi sebäpli, nädogry çykyş etmek mümkinçiligi gaty az.
Öýde, AI bilen dolandyrylýan barlag, saglygy goraýyşy üýtgedip, has elýeterli we elýeterli edip biler diýip pikir edýärin. Millionlarça adam her ýyl kesellerden ölýär, eger öňräk tutan bolsalar, garşy göreşmek mümkinçiligi bolardy. Mysal üçin, Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda, töwereginde
AI-iň diagnostikany özgertmek mümkinçiligi hassahanalara hassalar üçin peýdaly bolup biler. Giňden ýaýran sanlylaşdyrma, medisina çykdajylary
AI-iň awtomatlaşdyryş mümkinçilikleri we özbaşdak tebigaty, duşuşyklary tertipleşdirip biler. Bu tehnologiýanyň lukmançylyk edaralaryna kömek edip biljekdigini subutnamalar görkezýär
Diagnoz üçin dil reňklerini ulanmak beýle täsirli bolup biler öýdemokdym, ýöne deňi-taýy bolmadyk potensiala eýe. AI lukmanlary çalşyp bilermi? Nothtimal däl. Şeýle-de bolsa, keseliň kesgitlenmegini, çaklamasyny we bejergisini goşýanlygy sebäpli, lukmançylyk pudagynda esasy zat boljakdygyna ynanýaryn. Olaryň tejribesi, maşyn öwrenmegiň güýji bilen utgaşyp bolmajak jübütlik bolar.
Saglygy goraýyş pudagy AI-ni bilýär we ony kabul etmek isleýär, şonuň üçin onuň ýaýramagyndan birnäçe wagt gerek bolmagy mümkin. Hünärmenler bu tehnologiýanyň bu pudakdaky bazar bahasy a
Şeýle-de bolsa, lukmanlaryň __ 72% -i __ diagnostikada AI üçin iň köp wadany görýändikleri bilen ylalaşýarlar , diňe 38% -i iş ýüzünde ulanýarlar. Hakykatdanam, diagnoz we çaklama üçin model analiz edilen dil reňklerini ulanmazdan birnäçe ýyl gerek bolup biler. Bilimli çaklamam, hassahanalarda gyzyl lentany kesmegiň ýerine halta bökmek üçin on ýyl gerek bolar.
Bagtymyza, ykjam saglyk dünýäsi çalt we çalt ösýär. Saglyk düzgünleşdiriji gözegçiligiň we şahsy durmuşyň goraglylygynyň ýoklugyny öňe sürmezden aýdyp bilmeýän bolsam-da, lukmançylyk AI-iň geljegi barada pikir alyşylanda oňa üns bermezlik hem manysyz bolar.
Belli bir wagt, bu öňegidişligiň hakykata laýyk däldigi hakda pikir etdim. Tutmak näme? AI diagnozynyň kemçilikleri näme? Bu ugurda gözleglerimiň adalatly bölegini etdim, şonuň üçin şahsy durmuşyň eldegrilmesizligi, ahlak we kadalaşdyryjy meseleleriň bardygyny bilýärdim. Şeýle-de bolsa, bu öňe gidiş tehnologiýany açan gözleg, mikroskop astynda gaýtadan gözden geçirilmelidir.
Gözlegçileriň diagnoz üçin dil reňklerini seljermek üçin AI-ni ulanmak boýunça alyp barýan işleriniň entek gözden geçirilmändigini gördüm. 2024-nji ýylyň iýun aýynda çap edilendigi sebäpli, bu geň galdyryjy däl. Şeýle-de bolsa, bu diýmekdir
Diagnozlar üçin diliň reňklerini seljermek üçin şekillendiriş ulgamyny ulanmak, bir ujypsyzja üstünlik ýaly bolup biler, ýöne saglygy goraýyşda öwrülişik bolup biler. Programma arkaly keselleri takyk çaklamak müňlerçe adamyň ömrüni halas edip biler. Mundan başga-da, beýleki gözlegçiler bu tehnologiýany ulanyp, özleriniň AI tarapyndan dolandyrylýan anyklaýyş üstünliklerine ylham bermek üçin ulanyp bilerler.