Awtory:
(1) Laurens Frensis Leýsi, “Leýsi Solutions Ltd”, Skerri, Dublin, Irlandiýa.
Redaktoryň belligi: Bu pul üpjünçiliginiň, ykdysady ösüşiň we tygşytlylyk derejesiniň üýtgemeginiň inflýasiýa nähili täsir edýändigi baradaky gözlegiň 7-nji bölüminiň 1-nji bölümi. Galanlaryny aşakda okaň.
Pul inflýasiýasy, harytlaryň we hyzmatlaryň bahalarynyň umumy derejesiniň ýokarlanmagy, bahanyň inflýasiýasyna getirip biljek pul üpjünçiliginiň yzygiderli ýokarlanmagydyr. Bu makalanyň maksady, ABŞ-nyň giň pul üpjünçiliginiň (BMS) ýyllyk ösüşine, ABŞ-nyň ýyllyk ösüşine esaslanyp, ABŞ-nyň sarp ediş bahalarynyň indeksinde (CPI) ýyllyk ösüş depginini çaklamak üçin ykdysady modelleri ösdürmekdi. hakyky jemi içerki önüm we 2001-nji ýyldan 2019-njy ýyla çenli ABŞ-nyň tygşytlamalarynyň ýyllyk ösüşi; (2) pul we bahanyň inflýasiýasynyň pul we baha giperinflýasiýasyna öwrülip bilýän usullaryny derňemek.
ABŞ-nyň CPI-de ýyllyk ösüş depgini ABŞ-nyň BMS-de ýyllyk ösüş funksiýasy bolup, ABŞ-nyň hakyky jemi içerki önüminiň ýyllyk ösüşine minus bolup, ABŞ-nyň tygşytlamalarynyň ýyllyk ösüşine minus berilýär, göz öňünde tutulan döwürde görkezildi. kazyýet işi. Şeýle-de bolsa, takyk gatnaşyk nol däl galyndy adalgasynyň ulanylmagyny talap etdi. Giperinflýasiýa prosesiniň matematiki statistik formulasy 1922-nji ýylyň iýulyndan 1923-nji ýylyň noýabr aýynyň ahyryna çenli Weimar respublikasynda giperinflýasiýa döwrüni kesgitlemek üçin berildi we ulanyldy.
Pul inflýasiýasy bir ýurduň (ýa-da walýuta sebitiniň) pul üpjünçiliginiň yzygiderli ýokarlanmagy bolup, harytlaryň umumy bahasynyň ýokarlanmagy we adatça "inflýasiýa" diýlip atlandyrylýan bahanyň inflýasiýasyna sebäp bolup biler. hyzmatlary [1]. Sarp ediji bahalarynyň görkezijisi (CPI) bahalaryň inflýasiýasynyň umumy ölçegidir [2]. Ykdysadyýetçileriň arasynda pul inflýasiýasy bilen bahanyň inflýasiýasynyň arasynda sebäpler baglanyşygy bar diýen umumy ylalaşyk bar bolsa-da, ikisiniň arasyndaky takyk gatnaşyk barada umumy ylalaşyk ýok [1]. Giperinflýasiýa, adatça aýda 50% -den gowrak bahanyň inflýasiýasy çalt ýokarlanýar [3]. Giň pul, notalary we teňňeleri, şeýle hem aňsatlyk bilen nagt görnüşine öwrüp boljak beýleki pul görnüşlerini hem öz içine alýar. Berlen ýurduň pul üpjünçiligini hasaplamagyň iň öz içine alýan usulydyr [4].
Bu makalanyň maksady derňemek:
(1) ABŞ-nyň sarp ediş bahalarynyň indeksinde (CPI) ýyllyk ösüş depgini ABŞ-nyň giň pul üpjünçiliginiň (BMS) ýyllyk ösüşiniň funksiýasy bolup, ABŞ-nyň hakyky jemi içerki önüminiň ýyllyk ösüşini minuslap, ABŞ-da ýyllyk ösüşi minuslaýar. 2001-nji ýyldan 2019-njy ýyla çenli döwürde tygşytlylyk, 2001-nji ýyl bolsa salgylanma ýyly (wagt = 0).
(2) pul we bahanyň inflýasiýasynyň pul we baha giperinflýasiýasyna öwrülip bilýän serişdeleri.
Bu kagyz, CC BY-NC-ND 4.0 DEED ygtyýarnamasy boýunça arxiv-de elýeterlidir .