paint-brush
Ku Sungula hi ku Olova: Vuyelo bya Maqhinga ya Timodelo ta Masungulo eka Dyondzo ya Muchinihi@kustarev
68,731 ku hlayiwa
68,731 ku hlayiwa

Ku Sungula hi ku Olova: Vuyelo bya Maqhinga ya Timodelo ta Masungulo eka Dyondzo ya Muchini

hi Andrey Kustarev7m2024/05/01
Read on Terminal Reader
Read this story w/o Javascript

Ku leha ngopfu; Ku hlaya

Ku sungula tiphurojeke ta wena ta dyondzo ya muchini hi ku nghenisa modele wo olova wa masungulo a hi goza ro sungula ntsena. I maqhinga. Qhinga leri fambelanaka na tindlela ta Agile leti tlakusaka vukorhokeri, ku tirha kahle, na ku cinca-cinca. Swi pfuneta ku simeka swipimelo, ku kurisa nkoka loko swi ri karhi swi hunguta thyaka, swi nyika nhlamuselo yo olova ya logic endzhaku ka modele, naswona swi pfumelela ku kamberiwa loku engetelekeke na ku tiyisisiwa.

Coin Mentioned

Mention Thumbnail
featured image - Ku Sungula hi ku Olova: Vuyelo bya Maqhinga ya Timodelo ta Masungulo eka Dyondzo ya Muchini
Andrey Kustarev HackerNoon profile picture

Ku sungula ntirho lowuntshwa wo dyondza hi muchini swi tisa ku tsutsuma ka ku hiseka, naswona swi nga ha ringeta swinene ku tlula hi ku kongoma emakumu lama dzikeke. Ku ni timodeli to tala ta sweswinyana ta xiyimo xa le henhla kumbe tialgorithm leti rharhanganeke leti u nga ha vaka u hlaye ha tona. Ti tshembisa vuyelo lebyi pfulekeke, naswona ku papalata ndzingo wo ringeta na tona hi ku hatlisa i ntirho wo tika.


N’wamabindzu wihi na wihi wa manguva lawa u hisekela ku kambela tithekiniki ta xiyimo xa le henhla na ku kombisa tiphurojeke leti rharhanganeke (naswona leti humelelaka) eka vaaki. Kambe, ku hiseka loku, hambi leswi ku nga kunene, minkarhi yin’wana ku nga teka nkarhi lowukulu loko u ri karhi u lulamisa kahle ti- hyperparameter naswona u hlangana ni ku tika ka ku tirhisa timodeli leti rharhanganeke.


Eka endlelo leri, ku na xivutiso xin’we lexikulu lexi faneleke ku vutisisiwa: Xana entiyisweni hi pima njhani ku humelela ka modele wa hina?


Ku kuma loko ku rharhangana ka modele wa hina ku lulamile kumbe loko matirhelo ya ri ya xiyimo xa le henhla hakunene swi nga va ntlhontlho. Leswi swi humelela loko ku nga ri na yinhla yo olova yo kongomisa eka yona. Laha, ku va na modele wa masungulo swi va swa nkoka swinene. Masungulo ya nyika ndhawu yoleyo ya nkoka ya xikombo — ya kongoma, ya hatlisa ku aka, naswona hi ntumbuluko ya hlamuseriwa. Lexi hlamarisaka, hakanyingi modele wa masungulo, lowu nga tekaka ntsena 10% wa matshalatshala hinkwawo ya nhluvukiso, wu nga fikelela ku fika eka 90% wa matirhelo lama lavekaka, ku humesa ndlela leyi tirhaka swinene ku ya eka mbuyelo lowu ringaneleke.


Miehleketo yo sungula hi ku olova a hi ndlela yo olova ntsena eka lava sungulaka — i mukhuva wa xisekelo lowu tshamaka wu ri wa nkoka eka switeji hinkwaswo swa ntirho wa sayense ya data. I endlelo ro veka xisekelo na xitsundzuxo lexikulu xo ringanisela ku navela ka hina ka ku rharhangana na ku tirha ka swintshuxo leswi nga erivaleni, leswi twisisekaka hi ku olova, na leswi lawulaka.

Ku twisisa Timodelo ta Masungulo

Modele wa masungulo i vuhundzuluxi bya xisekelo swinene lebyi tirhisiwaka ku lulamisa xiphiqo. Hi ntolovelo, timodeli leti ti katsa linear regression eka mimbuyelo leyi yaka emahlweni kumbe logistic regression eka mimbuyelo ya xiyenge. Xikombiso, linear regression yi nga vhumbha mbuyelo wa xitoko hi ku ya hi datha ya nxavo wa matimu, kasi logistic regression yi nga hlawula vaendli va swikombelo swa xikweleti tanihi khombo ra le henhla kumbe ra le hansi.


Endlelo leri ri hambana na timodeli leti rharhanganeke swinene to fana na ti neural networks kumbe tindlela ta ensemble, leti, hambi leswi ti nga na matimba, ti nga endlaka leswaku ku khoma xiphiqo swi tika swinene no engetela nkarhi lowu lavekaka eka nhluvukiso hikwalaho ka ku rharhangana ka tona na switirhisiwa swa nkoka swa xibalo.

Mimbuyelo ya ku Sungula hi Modele wa Masungulo

Ku pimanisa

Ku pimanisa i goza ro sungula ra nkoka swinene eka nhluvukiso wa modele wihi na wihi wa ML. Loko u veka modele wa masungulo, u simeka metric ya matirhelo ya xisekelo leyi timodeli hinkwato leti taka endzhaku (leti hi ntolovelo ti rharhanganeke swinene) ti faneleke ku ti tlula ku lulamisa ku rharhangana ka tona na ku tirhisiwa ka switirhisiwa. Endlelo leri a hi ntsena ku kamberiwa lokukulu ka sanity kambe ri tlhela ri seketela ku langutela ka wena naswona ri ku nyika mpimo lowu nga erivaleni wa nhluvuko.


Xikombiso, anakanya ku tumbuluxa modele wo vhumbha mikhuva ya makete wa swa timali hi ku tirhisa avhareji yo olova leyi fambafambaka (SMA) tanihi masungulo. SMA leyi yi nga tirhisa datha ya matimu ya nkarhi wo koma ku vhumbha minxavo ya switoko ya nkarhi lowu taka, ku fikelela ku pakanisa ko sungula ka 60% eka ku vhumbha ku fambafamba ka makete hi ndlela leyinene. Modeli leyi yi tlhela yi veka mpimo wa timodeli tihi na tihi ta xiyimo xa le henhla leti landzelaka. Loko modele lowu rharhanganeke, ku fana na netiweke ya Long Short-Term Memory (LSTM), endzhaku wu tumbuluxiwile naswona wu fikelela ku pakanisa ka 65%, ku engeteleka ka matirhelo ku nga pimiwa hi ku kongoma ku ya hi masungulo yo sungula ya 60%.


Ku pimanisiwa loku i ka nkoka swinene ku kumisisa loko ku antswisiwa ka 5% eka ku pakanisa ku lulamisa ku rharhangana loku engetelekeke na swilaveko swa xibalo swa LSTM. Handle ka masungulo yo fana na lawa, ku teka swiboho leswi nga na vutivi mayelana na ku ringaniseriwa na ku tirhisiwa loku tirhaka ka timodeli leti rharhanganeke swinene swi va ntlhontlho.


Endlelo leri ro pimanisa ri tiyisisa leswaku ku antswisiwa ka ku rharhangana ka modele ku lulamile naswona ku ta endla leswaku ku va na ku antswisiwa ka xiviri, hinkwaswo leswi loko ku ri karhi ku endliwa leswaku endlelo ra nhluvukiso ri fambisana na mimbuyelo leyi tirhaka.

Ku tirhisiwa ka mali hi ndlela leyinene

Ku landzelela endlelo leri nga durhiki eka ML i xilotlelo. Ngopfu ngopfu loko u veka pakani yo ringanisa maendlelo ya wena na misinya ya milawu leyi vekaka nkoka lowukulu loko u ri karhi u hunguta ku lahlekeriwa tanihi nchumu wa nkoka. Loko u sungula hi modele wa masungulo, u hunguta switirhisiwa na nkarhi lowu lavekaka eka nhluvukiso wo sungula wa modele na ku kamberiwa. Leswi swivula prototyping hiku hatlisa – naswona sweswo swina nkoka eka mbuyelo wa xihatla na ku antswisiwa loku vuyeleriwaka.


Hi xisekelo lexi, ku rharhangana kwihi na kwihi loku u ku engetelaka sweswi ku nga kamberiwa hi vukheta.


Xikombiso, loko u lava ku endla ku cinca eka algorithm leyi rharhanganeke swinene ku fana na vector autoregression (VAR) naswona u kuma leswaku yi engetela ntsena ku pakanisa ka ku vhumbha, u fanele ku ehleketa nakambe loko ku antswisiwa loku kutsongo entiyisweni ku lulamisa swilaveko swo engetela swa xibalo na ku rharhangana. Nhlamulo yi nga ha va e-e. Kutani modele wo olova wu tshama wu ri ndlela leyi nga durhiki ngopfu.


Hi ku kongomisa eka ku tirhisiwa ka mali hi ndlela leyinene, u tiyisisa leswaku switirhisiwa swi tirhisiwa hi ndlela leyinene naswona u fikelela swo tlula ku antswisiwa ka xithekiniki ntsena. Nakambe, yi tisa swintshuxo leswi tirhaka, leswi engetelekeke swa nkoka leswi faneleke hi mayelana na ku antswisiwa ka matirhelo na ku averiwa ka switirhisiwa. Hi ndlela leyi, vuvekisi byin’wana na byin’wana eka ku rharhangana ka modele bya laveka, leswi hoxaka xandla eka tipakani ta phurojeke hinkwayo handle ka matirhiselo lama nga riki na mpimo.

Ku va erivaleni na ku hlamuseriwa

Eka tisekithara to fana na swa timali laha swiboho swi faneleke ku landzelela swipimelo swo tika swa milawu, ku va erivaleni ka timodeli a hi ku vuyeriwa ka bindzu ntsena. I endlelo ra maqhinga leri pfunaka swinene eka endlelo ro fikelela milawu na ku fambisa vuhlanganisi byo olova na vakhomaxiave lava nga ha vaka va nga ri na ndhavuko (lowu dzikeke) wa xithekiniki.


A hi tekeni modele wa hina wa SMA. Yi hlamuseriwa hi ku olova hikuva swikumiwa swa yona swi fambelana hi ku kongoma na datha ya le ndzeni. Leswi swi endla leswaku swi olova ku hlamusela hilaha xingheniso xin’wana na xin’wana xi khumbaka mbuyelo lowu vhumbhiweke hakona. Loko swiboho leswi simekiweke eka vuprofeta bya modele swi lava ku lulamisiwa eka valawuri va le handle kumbe endzeni eka swirho swa ntlawa lowu nga riki wa xithekiniki, ku olova loku i xilotlelo eka maendlelo ya wena.


Loko xiboho lexi simekiweke eka vuprofeta bya modele wa SMA xi kanakanisiwa, ku va erivaleni ka modele ku pfumelela nhlamuselo yo hatlisa no olova ya logic endzhaku ka ntirho wa yona. Leswi swi nga pfuna eka ku kamberiwa ka milawu na ku odita na ku antswisa ku tshembana na ku amukeriwa exikarhi ka vatirhisi na vaendli va swiboho. Ku tlula kwalaho, loko ku rharhangana ka modele ku ya ku andza, xikombiso ku ya eka tialgorithm to rharhangana swinene to fana na timodeli ta ARIMA kumbe VAR eka ku vhumbha loku nga na swihlawulekisi swo tala, ku hlamuseriwa ka masungulo yo sungula ya SMA ku hundzuka xikombiso xa leswaku i mpimo wihi wa nhlamuselo lowu u faneleke ku wu humesa.


Hi ku tirhisa ti regressors to fana na swikoweto swa nkoka wa swihlawulekisi kumbe mimpimo ya SHAP leyi hlanganisiweke na timodeli leti rharhanganeke swinene, nhluvuko wa matirhelo wa modele wihi na wihi wun’wana wu tshama wu ri erivaleni. Leswi swi pfuna xikongomelo xa endlelo ra vuhlayiseki leswaku ri nga lahliwi eka timodeli ta xiyimo xa le henhla swinene. Mhaka ya modele wo olova wa masungulo i ku tshama u ri karhi u tirhisa xiyimo xa leswaku xivumbeko hinkwaxo na nkoka swi ta hlayisiwa hambiloko mpimo wa ku rharhangana wu ya wu kula. Leswi swi tiyisisa swiletelo swa ku landzelerisa na vuhlanganisi lebyi nga ta tirha.

Vulawuri bya Khombo

Vulawuri bya khombo i nchumu wun’wana wa nkoka wo tumbuluxa timodeli ta dyondzo ya muchini, ngopfungopfu eka tisekithara to fana na swa timali laha ku vhumbha loku nga ntiyiso na ku tshembheka ku nga na nkucetelo eka ku teka swiboho. Ku va na modele wo olova wa masungulo i maqhinga lamakulu yo lawula makhombo lawa.


Masungulo yo kongoma ya nyika masungulo lama twisisekaka, lawa ya ku pfumelelaka ku engetela hakatsongotsongo (naswona hi ku hlayiseka) ku engetela ku antswisiwa eka ku rharhangana ka modele.


Xikombiso, modele wa SMA (loko wu ri wa xisekelo) wu endla masungulo lama tiyeke yo kuma swivumbeko swa le hansi na ku hambana loku nga vaka kona eka ku fambafamba ka nxavo wa switoko. Ku tirhisa yona swi pfuneta ku kuma swikombiso swosungula swa ku cinca cinca kumbe mahanyelo ya makete lawa yanga tolovelekangiki. Ku endla sweswo i swa nkoka swinene, ku papalata makhombo lamakulu ya swa timali u nga si tirhisa tialgorithm to vhumbha leti rharhanganeke swinene.


Ku tlula kwalaho, ku tirhisa modele wa masungulo swi hunguta khombo ra ku ringanela ku tlula mpimo. I ntlhamu lowu tolovelekeke eka ku endla xikombiso xa swa timali. Ku ringanela ku tlula mpimo swi humelela loko modele wu lulamisiwile kahle swinene eka datha ya matimu naswona wu khoma mpfumawulo ku tlula xivumbeko lexi nga ehansi. Hikwalaho ka leswi, u nga kuma vuprofeta lebyi hambukisaka naswona u kuma tindlela to xaviselana leti nga tshembekiki hikwalaho ka sweswo. Modele wo olova lowu nga na tipharamitha ti nga ri tingani a wu tali ku va na mhaka leyi, ku tiyisisa leswaku ku vhumbha loku yi ku nyikaka hi ntolovelo ku tirha eka datha leyi nga voniwiki.


Ku engeteleka ka ku rharhangana loko SMA yi ya emahlweni eka modele wa avhareji leyi fambafambaka leyitsongo yo fana na ARIMA na VAR yi ya yi rharhangana swinene, xivumbeko xo olova xa SMA xi nga hi pfuna hi ku languta hi ndlela leyi hlelekeke ku humelela ka ku rharhangana kun’wana na kun’wana loku engeteriweke. Ku antswisiwa loku ka magoza eka ku rharhangana ku pfuneta ku hlayisa vulawuri eka matirhelo ya modele, ku tiyisisa leswaku leyara yin’wana na yin’wana yo engetela ya ku rharhangana yi nyika mbuyelo lowu nga erivaleni naswona a yi tisi khombo leri nga fanelangiki.


Endlelo leri ra maendlelo ro tlakusa ku rharhangana ka modele ri pfuneta eka ku twisisa hilaha ku cinca eka modele ku khumbaka mahanyelo na ku tshembheka ka wona hakona. Swi tlhela swi tiyisisa leswaku makhombo ya tshama ya lawuriwa kahle. Loko u sungula hi masungulo yo olova no lawula hi vukheta xiteji xin’wana na xin’wana xa nhluvukiso, u tiyisisa leswaku timodeli ta ku vhumbha ti tshama ti ri na matimba naswona ti hlayisekile, ku seketela ku tekiwa ka swiboho swa swa timali.

Swilo swa nkoka leswi faneleke ku tekeriwa enhlokweni Loko ku tirhisiwa Timodelo ta Masungulo

Ku hlawula modele wa masungulo lowu faneleke swinene, u fanele ku twisisa xiphiqo xa bindzu na swihlawulekisi swa datha. Xikombiso, ku vhumbha ka nxaxamelo wa nkarhi eka timakete ta swa timali ku nga sungula hi modele wa ARIMA tanihi masungulo ku khoma ku cinca ka nkarhi hi ndlela yo olova. Khwalithi ya datha na ku lulamisiwa ka le mahlweni na swona swi tlanga swiphemu swa nkoka; hambi ku ri modele wo olova swinene wu nga tirha kahle loko wu phameriwa datha leyi nga ringanelangiki kumbe leyi nga lulamisiwangiki kahle.


Naswona xo hetelela, ku tiva leswaku u fanele ku cinca rini ku suka eka masungulo ku ya eka modele lowu rharhanganeke swinene i swa nkoka. Xiboho lexi xi fanele ku kongomisiwa hi ku kamberiwa loku engetelekeke na ku tiyisisiwa, hi ku fambisana na endlelo ro vuyeleriwa ra Agile.

Ku katsakanya

Ku sungula tiphurojeke ta wena to dyondza hi muchini hi ku nghenisa modele wo olova wa masungulo a hi goza ro sungula ntsena. I maqhinga. Qhinga leri fambelanaka na tindlela ta Agile leti tlakusaka vukorhokeri, ku tirha kahle, na ku cinca-cinca. Ku tshinelela phurojeke ya wena hi ndlela leyi swi nga ndlandlamuxa swinene mimbuyelo ya phurojeke hi ku tiyisisa leswaku ku tlakuka kun’wana na kun’wana ka ku rharhangana ku lulamile naswona ku engetela nkoka lowu vonakaka. Ku amukela ku olova i nchumu wa matimba. I maqhinga lamakulu ngopfungopfu eka tinsimu to fana na swa timali laha swiboho swi faneleke ku hatlisa.