Sefero sa "Motho yo bohlale" le Kamoo o ka se Phemago

Ke ka Baka La’ng Mantšu a Gago a Magolo a Go Dira gore O se be le Tšhušumetšo

O sa tšwa go fetša tlhagišo go boetapele bjo bo phagamego. Diselaete tša gago di be di peperetšwe ka mantšu a bjalo ka “phetogo ya mohlala,” “mokgwa wa tirišano” le “tlhako ya kakaretšo.” O šomišitše “leverage” bjalo ka lediri ka makga a tshela. Dipolelo tša gago e be e le dimakatšo tša go aga tša mafoko a ka tlase.

Gomme ga go yo a ilego a gopola selo se tee seo o se boletšego.

Go kwagala go tlwaelegile? Re a go lebogiša — o wele ka gare ga molaba wa “Motho yo Bohlale”, moo maiteko a gago a go hloka kholofelo a go kwagala o le bohlale ge e le gabotse a go dirago gore o se šome gabotse.

Seboka Seo se sa Fetolago Selo

E re ke go botše ka Sarah, molaodi wa ditšweletšwa yo a hlalefilego go tech startup. Bekeng ya go feta, o rometše molaetša wo go sehlopha sa gagwe:

“Re swanetše go kaonafatša mohlala wa rena wa tirišano ya go selaganya mešomo go šomiša tirišano ya maano le go nolofatša maitemogelo a badiriši ao a kaonafetšego ka go tsenya tirišong mekgwa ya boitlhamelo.”

Sehlopha sa gagwe se ile sa dumela ka hlogo ka tlhompho. Ke moka ka moka ba ile ba boela morago didesekeng tša bona gomme... ba se dire selo le gatee. Ka lebaka la eng? Ka gobane go be go se na motho yo a bego a e-na le kgopolo le ge e le efe ya seo ba bego ba swanetše go se dira.

Bjale, akanya ge nkabe Sara a ngwadile gore:

“Badiriši ba rena ba nyamile ka ge dihlopha tša rena ga di boledišane. Anke re hlomeng go tsena ga metsotso e 15 letšatši le letšatši magareng ga tlhamo le boentšeneare bakeng sa go swara mathata e sa le ka pela.”

Molaetša o swanago. Kgahlamelo ye e fapanego. Phetolelo ya mathomo e ile ya dira gore Sarah a kwagale a le bohlale. Phetolelo ya bobedi e ile ya dira gore dilo di direge.

Ditshenyagalelo tše di Phagamego tša go Bontšha

Nako le nako ge o kgetha lentšu le le raraganego go e na le le bonolo, o dira kgwebo.

O gweba ka tutuetšo ya kgonthe bakeng sa ponagalo ya bohlale. O swapping khuetšo ya nnete ka peacocking ya tlhaologanyo.

Gomme e go bitša tšhelete ye ntši go feta ka fao o naganago.

Dinyakišišo di bontšha gore batho ba gopola fela 10% ya molaetša ka morago ga matšatši a mararo. Eupša palo yeo e theogela mo e nyakilego go ba lefela ge molaetša o apešitšwe ke mantšu a go hlaboša le go raragana. Ditemogo tša gago tše di phadimago? Ba hwa lehu la go nanya mabitleng a tlotlontšu ye e kgahlišago.

Khudugo ya Sebele ya Bohlale

Batho bao ba nago le khuetšo kudu tšhemong efe goba efe — go tloga go di-titan tša theknolotši go ya go bo-rathutamahlale ba maemo a lefase — ba abelana ka seka se tee se se makatšago: Ba ka hlalosa dikgopolo tše di raraganego ka mantšu a bonolo. Ga ba leke go kwagala ba le bohlale. Ba leka go kwešišwa. Go ba le mohola. Go hlola boleng.

Gomme seo ke seo batho ba se gopolago.

Lehono, ke ya go le bontšha kamoo le ka lokologago molaba wa “Motho yo Bohlale”. O tla ithuta lebaka leo ka lona bjoko bja gago bo lemaletšwego ke go raragana, kamoo o ka fetolelago bokgoni bja gago polelong yeo e tlogago e tutueletša batho go gata mogato le lebaka leo le thulanago le tlhaologanyo leo ka lona go nolofatša molaetša wa gago go nyakago bohlale bjo bo oketšegilego go e na le go o raraganya.

Eupša sa pele, e re ke go botšiše se sengwe:

Na o ikemišeditše go gopolwa ka seo o thušitšego batho go se fihlelela, go e na le mantšu a kgahlišago ao o a dirišitšego?

Ka gobane ke kamoo tutuetšo ya kgonthe e lebelegago ka gona.

Le gona e thoma ka kgetho e bonolo: Na o tla leka go kwagala o le bohlale lehono, goba na o tla kgetha go ba le mohola?

Ditshenyagalelo tše di Utegilego tša go Hloka Pikoko ka Bohlale: Ke ka Baka La’ng Bjoko bja Gago bo Lemaletše go Raragana

Nagana ka ngaka e botša molwetši gore e na le “acute myocardial infarction with ST elevation suggesting coronary artery occlusion” go e na le go re “O hlaselwa ke pelo, gomme re swanetše go gata mogato ka lebelo.” Phetolelo ya pele e ka bontšha nywaga e mentši ya tlwaetšo ya tša kalafo, eupša phetolelo ya bobedi e phološa maphelo.

Thuto ya Saekoloji yeo e Ka Morago ga Temalelo ya Rena ya go Raragana

Ke ka baka la’ng re nyaka go kwagala re le bohlale?

A re hwetšeng tša methapo ka motsotswana. Bjoko bja gago bo bapala leano le le kgahlišago go wena — leo le tsemilego medu kudu nakong ya rena ya go feta ya tlhagelelo. Ge o diriša polelo e raraganego, dorsolateral prefrontal cortex ya gago (setsi sa boemo bja bjoko) e hwetša go hlaselwa mo gonyenyane ga dopamine. Ke yona tshepedišo ya moputso yeo e dirilego gore bagologolo ba rena ba bontšhe diswantšho tša bona tša magaga tša maemo a godimo le mekgwa ye e raraganego ya go tsoma.

Eupša bothata ke bjo: Mananeo a a pele ga histori a senya go šoma ga gago ga mehleng yeno. Le ge bjoko bja rena bo re putsa ka go bontšha go raragana (o sa gopola gore dopamine e ile ya thula?), megala ye ya bogologolo e hlola dipharologantšho tše tharo tše di senyago lefaseng la lehono.

Go fo etša ge kganyogo ya rena ya pele ya swikiri e kile ya re thuša go phela eupša bjale e lebiša mathateng a tša maphelo, tlhago ya rena ya go bontšha go raragana e baka bogole bja setsebi.

Ke ka fao go se swane mo ga tlhagelelo go bonagalago ka gona go seo ke se bitšago The Three Paradoxes of Complexity...

Dipharologantšho tše Tharo tša go Raragana

Pharadox ya Boitseanape

• Ge o tseba taba e itšego kudu, ke moo go bago thata go gopola gore go bjang go se e tsebe.
• “Rogako ye ya tsebo” e hlola sekgoba sa kwelobohloko magareng ga gago le batheetši ba gago.
• Sephetho: Bokgoni bja gago ge e le gabotse bo fetoga lepheko la go abelana bokgoni bja gago.

Pharadox ya Botshepegi

• Dinyakišišo tše di tšwago Lefapheng la Thuta-tlhaloganyo la Princeton di bontšha gore gantši mongwalo o raraganego o lebelelwa e le pontšho ya go se ikholofele gabotse le go nagana ka mo go sa kwagalego.
• Ge o diriša jargon e ntši, ke moo batho ba belaelago gore o uta selo se itšego.
• Polelo ye bonolo e tswalanywa le bokgoni le go raragana le tefo.

Pharadox ya Megopolo

• Kgopolo ya go šoma ya motho e ka swara fela dikarolo tše 4-7 tša tshedimošo ka nako e tee.
• Polelo ye e raraganego e gapeletša bjoko go dira mešomo ye mebedi: go hlatholla mantšu a gago LE go kwešiša molaetša wa gago.
• Ge morwalo wa temogo o oketšega, go boloka go a theoga.

Se ga se teori ya temogo fela - se bitša mekgatlo tšhelete ya nnete le tšweletšo ye e ka lekantšhwago.

Ge re lebelela ya data ye thata, khuetšo ya go lekanyetša mo ga memori e ba ye e kwagalago ka mo go makatšago.

Dipalo tša Kgonthe tšeo di Ka Morago ga Bothata

A re boleleng ya data:

• 81% ya babadi ba rata polelo ye bonolo poledišanong ya kgwebo.
• Melaetša ye e raraganego e nyaka nako ya go šoma ya 156% ye ntši.
• Kgokagano ye e kwagalago e ka fokotša dipotšišo tša go latela ka 73%.
• Dikhamphani tšeo di nago le kgokagano ye e kwagalago di feta dithaka ka 47% ka go boloka bašomi.

Lega go le bjalo, go sa šetšwe dipalo tše, re bona:

• Koketšego ya ngwaga le ngwaga ya 12% ya tšhomišo ya polelo ya go hlaboša ya kgwebo.
• 64% ya bašomi ba re ka mehla ba itira eka ba kwešiša kgokagano ye e raraganego ya mošomong.
• $ 37,000 ka mošomi ka tšweletšo ya ngwaga le ngwaga yeo e lahlegilego ka lebaka la kgokagano ye mpe.

Gomme go bahlami ba dikagare, ditshenyagalelo tša go raragana di otla le go feta:

• 73% ya go theoga ga go tsenela ga batheeletši ge diteng di šomiša polelo ya go hlaboša ya intasteri.
• 81% ya babadi ba tlogela diathikele mo metsotswana ye 20 ge ba lebane le polelo ye e raraganego.
• Diteng ka polelo ye bonolo di bona 57% ya dishere tše ntši tša leago.
• Mangwalo a ditaba a imeile ao a ngwadilwego maemong a go bala a mphato wa bo 6 a na le ditekanyo tša godimo tša go kgotla ka 36%.
• Diposo tša blog tšeo di nago le dipolelo tše kopana le mantšu a bonolo di hwetša 63% ya di-backlink tše dintši.
• Dibidio tšeo di hlalosago dihlogo tše di raraganego ka mantšu a bonolo di hwetša dishere tše dintši ka makga a 2,7 go feta balekane ba tšona ba raraganego.
• Khopi ya papatšo ye e hlakilego, ye bonolo e fetolela 93% kaone go feta mekgwa ye mengwe yeo e tletšego ka jargon

Kgegeo ya kgegeo? Re dula re beeletša dikhamera tše kaone, diswantšho tše di kgahlišago kudu le diforamo tše di raraganego kudu, theknolotši le didirišwa mola re hlokomologa selo se tee seo se lego bohlokwa kudu: go kwešišwa.

Ekonomi ya Trust: Ke ka lebaka la eng go Hlaka e le Tšhelete

Mo-capitalist wa Silicon Valley Marc Andreessen o na le teko e phadimago bakeng sa batheilego dikhamphani tše di thomago: Na ba ka hlalosetša mofsa yo bohlale wa nywaga e 14 thekinolotši ya bona e raraganego? Bao ba sa kgonego gantši ga ba hwetše thušo ya ditšhelete. Ka lebaka la eng? Ka gobane go hlaka ga se fela go kwešišwa — ke go tshepša.

Ge o bolela goba o ngwala ka go raragana mo go sa nyakegego, o hlohleletša seo ditsebi tša monagano di se bitšago “kgateletšego ya temogo” go batheetši ba gago. Kgohlano ye e sa lemogegego ya monagano:

• E dira gore pelaelo e šome
• E fokotša go bota
• Fokotsa kgonego ya tiro
• E senya go bopša ga kgopotšo
• E theoša kgokagano ya maikutlo

Nagana ka yona ka tsela ye: Senoko se sengwe le se sengwe se se oketšegilego, seripa se sengwe le se sengwe sa polelo ya go hlaboša, sebopego se sengwe le se sengwe se se raraganego sa polelo ke go ntšha tšhelete e nyenyane akhaontong ya gago ya panka ya trust. Le gona go swana le akhaonto le ge e le efe yeo e dulago e felelwa ke matla, ditshenyagalelo tše di utilwego di oketšega ka ditsela tšeo o ka bago o sa di letela.

Ditshenyagalelo tše di Utegilego: Ka Ntle ga go No Kwešišwa Gampe

Theko ya go raragana e feta kgole go fo gakanega:

Go golofala ga Sephetho

• Poledišano e raraganego e diegiša diphetho
• Dihlopha di fetša nako ye ntši ya 30% di hlakiša go feta go dira
• Diprotšeke di a ema mola batho ba decode go e na le go dira

Mapheko a Boitlhamelo

• Dikgopolo tše kgolo di a timela phetolelong
• Tirišano ya go selaganya mešomo e a tlaišega
• Ditharollo tša boitlhamelo di hwa ka go raragana

Mpholo wa Setšo

• Jargon e hlola ka gare ga dihlopha le ka ntle ga dihlopha
• Go raragana e ba papadi ya maatla
• Go bota go a senyega go ralala le maemo a mokgatlo

Kgahlamelo ya Ditšhelete

• Go foša matšatši a mafelelo go tšwa poledišanong yeo e sa kwagalego
• Ditshenyagalelo tše di oketšegilego tša tlwaetšo
• Ditekanyetšo tša diphošo tše di phagamego
• Menyetla ye e lahlegilego go tšwa diphethong tše di diegilego

Papadi ya Maemo yeo o e Lahlegelwago e le ka kgonthe

Here’s the ultimate irony: Boitshwaro bjona bjo o bo dirišago go bonagala o le bohlale bo dira gore o bonagale o se na bokgoni go batho bao ba lego bohlokwa kudu. Lefaseng leo le nwelelago ka gare ga go raragana, go hlaka ke leswao le lefsa la maemo a tlhaologanyo.

Akanya:

• Warren Buffett o ngwala mangwalo a gagwe a tumilego a mongdišere maemong a go bala a mphato wa bo-4.
• Filosofi ya go hlama ya Apple ke “bonolo ke go raragana ga mafelelo”.
• Richard Feynman o thopile Sefoka sa Nobel sa Fisiki eupša o be a tumile ka go hlalosetša barutwana ba mathomo thuto ya quantum mechanics.

Ba ile ba kwešiša selo se sengwe sa bohlokwa: Maatla a nnete ga se go bontšha seo o se tsebago — ke go abelana seo o se tsebago ka tsela yeo e hlolago boleng go ba bangwe.

Na le wena o ikemišeditše go ithuta kamoo o ka dirago se se swanago?

Sa pele, tšea motsotswana o bala ditshenyagalelo: Ke dibaka tše kae tšeo o di lahlegetšwego ka gobane o kgethile mantšu a kgahlišago go e na le tutuetšo ya kgonthe?

Ditaba tše dibotse? O ka thoma go fetoša seo lehono.

Re ya go hlahloba didirišwa tše dingwe tše di šomago, dithekniki, le dikgopolo tša go itokolla molaba wa go raragana.

Bohlale bja Sebele vs. Bohlale bja Tiragatšo: Matla a Bonolo bja Morero

Molao wa Motheo wa Feynman: Ke ka Baka La’ng Bohlale bo Bolela ka Bonolo

Richard Feynman, setsebi sa fisiks seo se thopilego sefoka sa Nobel, o be a e-na le mokgwa o tseneletšego wa go kwešiša dikgopolo tše di raraganego: Ge e ba a be a sa kgone go e hlalosetša morutwana wa mathomo ka mantšu a bonolo, o be a sa e kwešiše e le ka kgonthe ka boyena. Se e be e se boikokobetšo fela — e be e le temogo ye e tseneletšego ya tlhago ya bohlale bja nnete.

Mokgwa wa Feynman o pepentšha seo ke se bitšago maemo a mararo a go fapana a bokgoni, ye nngwe le ye nngwe e utolla tswalano ye e fapanego le go raragana.

Maemo a Mararo a Kwešišo

Kwešišo ya Bokagodimo (The Mimic) .

• O swara mareo ka hlogo
• Boeletša dipolelwana tša ditsebi
• Ga a kgone go tlwaetša tlhalošo go ya ka batheetši
• E a phuhlama ge a botšišwa ka mo go tseneletšego

Kwešišo ya Mošomo (Modiriši) .

• O tseba ka moo dilo di šomago ka gona
• A ka rarolla mathata a tlwaelegilego
• E hlalosa ka jargon e itšego
• Bokgoni bjo bo lekanyeditšwego bja go nolofatša

Kwešišo ye e tseneletšego (Mong) .

• Bona melao ya motheo ya motheo
• Bopa ditshwantšhišo tše bonolo
• E tlwaela batheetši le ge e le bafe
• E amogela le go boneša dipotšišo

Maemo a a mararo ga se fela dipharologantšho tša teori — a bonagala ka fao bjoko bja rena bo tlogago bo šoma le go boloka tshedimošo. Nagana ka bjoko bja gago bjalo ka tshepedišo ya go gatelela faele ya maemo a godimo: ge o kwešiša selo se sengwe gakaone, ke moo faele e bago ye nnyane le ye e hlakilego.

Saense ya Temogo ya go Hlaka

Dinyakišišo tša morago bjale tša thutamahlale ya ditšhika di utolla selo se sengwe se se kgahlišago: Ge re kwešiša kgopolo e le ka kgonthe, bjoko bja rena bo hlola seo bo-rathutamahlale ba se bitšago “dikemedi tše di gateletšwego” — dika tše di nolofaditšwego tša monagano tšeo di swarago moko wa motheo ntle le go raragana. Ke ka lebaka leo:

• Einstein o ile a diriša diteko tša kgopolo mabapi le ditimela le dilifiti go hlagolela relativity.
• Warren Buffett o hlalosa dikgopolo tše di raraganego tša tša ditšhelete a diriša diema tša lemonade.
• Steve Jobs o hlalositše khomphutha bjalo ka “paesekele ya monagano”.

Ba be ba sa dumbing dilo fase. Ba be ba bontšha leswao la bokgoni bja kgonthe: bokgoni bja go hwetša tše bonolo ka gare ga selo se se raraganego.

Teko ya Phetolelo: Kamoo o ka Tsebago Ge e ba o Tseba e le ka Kgonthe

Mošomo o mogolo ke wo: Tšea kgopolo ye e raraganego kudu tšhemong ya gago gomme o e hlaloše ka ditsela tše tharo:

1. Go thaka (go šomiša polelo ya setegeniki ka botlalo) .
2. Go mofsa yo bohlale (a diriša ditshwantšhišo tša letšatši le letšatši) .
3. Go ngwana (go šomiša dikanegelo le diswantšho) .

Ge o ka kgona go dira ya mathomo fela, o na le bohlale bja tiragatšo. Ge e ba o kgona go dira tše tharo ka moka, o fihleletše kwešišo ya kgonthe.

Mohola wa Tlhagelelo wa go Bonolo

Bjale, go ya ka pono ya tlhagelelo ya temogo, bjoko bja rena bo tsentšwe megala bakeng sa go boloka matla.

Ka fao ge re sa kwešiše kgopolo ka nnete, re ka se kgone go e hlaloša gabotse (goba go e hlaloša ka bonolo).

Se se hlola mathata.

Polelo ye e raraganego e hlola seo borasaense ba ditšhika se se bitšago “mojaro wa temogo” — e gapeletša bjoko go šoma ka thata go feta ka fao go nyakegago. Se se hlohleletša dikarabelo tše pedi tša pele:

Karabelo ya go Phologa

• Bjoko bo hlaola go raragana e le tšhošetšo yeo e ka bago gona
• Tlhokomelo e a tshesane
• Go boloka go a fokotšega
• Go bota go a fokotšega

Karabelo ya Pabalelo

• Matla a monagano a fapošetšwa go decoding
• Bokgoni bjo bonyenyane bja kwešišo ya kgonthe
• Bokgoni bjo bo fokotšegilego bja go gata mogato ka tshedimošo
• Kgonagalo ya tlase ya go bopša ga memori

Ke ka lebaka leo ditlhaloso tše bonolo ga di no ba tše di šomago kudu — di hlabologile kudu.

Beng ba Bonolo bjo bo nago le Moka

A re lebelele kamoo ditsebi tša kgonthe di boledišanago ka gona:

Charlie Munger (Motlatšamodulasetulo, Berkshire Hathaway) .

• Kgopolo ye e Raraganego: Tshekamelo ye e hlotšwego ke tlhohleletšo mebarakeng ya ditšhelete
• Tlhaloso e Bonolo: “Mpontšhe ditšhušumetšo gomme ke go bontšhe mafelelo”

Richard Dawkins (Setsebi sa Thutaphedi sa Tlhagelelo) .

• Kgopolo ye e Raraganego: Kgetho ya tlhago
• Tlhaloso e Bonolo: “Go swana le mmetli yo a kgaolago selo se sengwe le se sengwe seo se sa swanego le sehlwaseeme”

Carl Sagan (Setsebi sa fisiks ya dinaledi) .

• Kgopolo ye e Raraganego: Tekanyo ya legohle
• Tlhaloso e Bonolo: “Dinaledi tše dimilione tše dikete le tše dimilione tše dikete” (go dira gore tekanyo ya legohle e kwešišege) .

Sebete sa go ba yo a Hlakilego

Eupša potšišo yeo e lego molaleng (pele re hwetša karabo) ke gore, ke ka baka la’ng re e-na le bothata bjo bogolo gakaakaa ka se?

Ke ka baka la’ng re rata go ba ba raraganego?

Go bolela go fo nyaka sebete sa tlhaologanyo. Ge o hlobola ditlhamo tša tšhireletšo tša polelo e raraganego, o:

• Pepentšha dikgopolo tša gago gore di hlahlobje e le ka kgonthe
• Kotsi ya go se kwešišwe mathomong
• O swanetše go dumela ge o sa kwešiše selo se itšego ka botlalo
• Ga go na mo o ka iphihlago gona

Eupša go hlaselega gabonolo mo ke sona seo se dirago gore poledišano e bonolo e be e matla gakaakaa. E bontšha:

• Go bota kwešišo ya gago
• Hlompha batheetši ba gago
• Boikgafo go khuetšo ya nnete
• Botshepegi bja tlhaologanyo

Gomme karolo ye botse ke ye: Mohuta wo wa potego ya go hlobola ga o no ikwa o le kaone — o lefa gakaone.

ROI ya Bohlale bja Sebele

Mekgatlo yeo e etiša pele poledišano e kwagalago e bona dipoelo tše di ka lekantšhwago:

• 37% ya godimo ya go tsenela ga bašomi
• 42% ka potlako porojeke e ne phetho
• 56% kgotsofalo ya bareki ye kaone
• 29% phahameng phaello margins

Gomme go bahlami le batšweletši ba diteng, dipalo di makatša le go feta:

• 73% ya godimo ya go boloka batheeletši
• 81% ya koketšego ya kabo ya leago
• 92% molemo phetolo ditefello
• 2.5x ho feta backlinks le ditsopolo

Ka lebaka la eng? Ka gobane bohlale bja kgonthe bo ikatiša ka kwešišo, mola bohlale bja tiragatšo bo hwa mafelelong a polelo e nngwe le e nngwe e kgahlišago.

Go Kgaotša Mokgwa wa go Raragana

Na o nyaka go tseba ge e ba o tloga o le molaleng goba o fo bapala ka go apara ka tlhaologanyo?

Tsela e sehlogo eupša e šomago ya go hwetša seo ke ye. Ke e bitša Intelligence Strip-Down, gomme e thoma ka motho yo a sa kago a kgahlwa ke tlotlontšu ya gago ya go makatša: koko wa gago.

Teko ya Koko

• Hlalosetša kgopolo ya gago go wa leloko yo a tšofetšego
• Ge ba e hwetša, o tseleng.
• Ge e ba ba sa dire bjalo, nolofatša go ya pele.

Mokgwa wa Tshwantšhišo

• Hwetša ditshwantšhišo tša letšatši le letšatši bakeng sa dikgopolo tše di raraganego.
• Di leke le batheetši ba go fapana.
• Hlwekiša go fihlela ba hlola dinako tša “aha” ka go se fetoge.

Ditekanyetšo tša go Hlaka

• Na motho yo mongwe a ka gata mogato ka tlhaloso ya gago?
• Na e tšweletša dipotšišo tše dibotse?
• Na batho ba e abelana le ba bangwe?
• Na e a kgomarela ka morago ga diiri tše 24?

Gopola: Pakane ya gago ga se go dira gore dilo tše di raraganego di be bonolo. Ke go dira gore dilo tše di raraganego di kwešišege. Go na le phapano ye bohlokwa.

Se se latelago, a re hlahlobeng gabotse gore o ka fetolela bjang bokgoni bja gago polelong yeo e hlolago boleng bjo bo swarelelago. Eupša sa pele, leka se: Tšea imeile ya mafelelo ye e raraganego yeo o e ngwadilego gomme o e ngwale gape bakeng sa mofsa yo bohlale wa nywaga e 12. Ke eng seo se fetogago? Ke eng seo se kaonefalago? Ke’ng seo se bago molaleng le go wena? Go hlaka moo? Seo ke bohlale bja kgonthe mošomong.

Tšhelete ya Boleng: Ke ka lebaka la eng Mohola o Trumps Tlotlontšu

Mofsa wa mananeo o kile a botšiša Linus Torvalds, mmopi wa Linux, ka mohlwaela wa khoutu wa maemo a godimo. Torvalds o ile a araba ka gore: “Mpontšhe khoutu.” E sego teori. E sego ditokomane tša go hlama tša maemo a godimo. Khoutu ya kgonthe, yeo e šomago yeo e rarollago mathata a kgonthe.

Ye ke moko wa tšhelete ya boleng: Seo o ka se direlago ba bangwe se bohlokwa ka mo go sa felego go feta kamoo o ka se hlalosago ka tsela e kgahlišago ka gona.

Go kwešiša ka moo o ka naganago ka go boledišana ke arotše se ka dikgopolo tše mmalwa tše di aroganego, eupša e le tše bohlokwa.

• Ke ka baka la’ng bjoko bja gago bo gopola tsebišo e holago eupša bo lebala polelo e kgahlišago.
• Kamoo boleng bo iphatlalatšago ka gona mola go raragana go hwa ka go ikarola.
• Go direga eng mo ekonoming ya go bota ge o kgetha go hlaka go feta go raragana?
• Dimetriki tša nnete tšeo di ipontšhago di betha tše bonolo nako le nako.
• Ke ka baka la’ng dikhamphani tše bjalo ka Google le Amazon di tšwela pele go ya go bonolo bjo bo tseneletšego.
• Tsela ya go fetolela bokgoni bja gago go ba mohola wa kgonthe go ba bangwe.

Puku ya go bapala ke ye.

1. Kamoo Tshedimošo e nago le Mohola e Kgomarelago ka gona

Bjoko bja gago ke mohlokomedi wa bokgobapuku yo a šomago gabotse ka mo go se nago kwelobohloko. Ha e faele hōle tlhahisoleseding e thehiloeng kamoo e hlollang e utloahala - e catalogs thehiloeng utility. Ke ka lebaka leo o sa kgonago go gopola nomoro ya gago ya mogala ya bjaneng eupša o lebala go fetoga ga polelwana mo go kgahlišago ga seboledi sa tlhohleletšo sa maabane.

Nagana ka lekga la mafelelo leo motho yo mongwe a ilego a go ruta selo se sengwe se se holago e le ka kgonthe. Mohlomongwe e be e le tsela ye kopana ya khiiboto yeo e go bolokilego diiri, goba leano la ditherišano leo le go thušitšego go tswalela kwano. Tsebišo e ile ya kgomarela ka gobane e be e e-na le mohola wa kapejana le o šomago.

Gomme utility ye ga e go thuše fela go gopola — e hlola lebelo.

2. Ge Boleng bo Hlama Lebelo

Boleng bo phatlalala bjalo ka twatši. Ke neng la mafelelo motho yo a ilego a fetišetša imeile yeo e tletšego ka mantšu a go hlaboša? Bjale nagana kamoo dikeletšo tše di šomago le ditemogo tšeo di ka tšewago kgato di sepelago ka pela ka gona go phatša mokgatlo.

Mogwera wa ka, mosekaseki yo monyenyane kua McKinsey o kile a hlama thempleite ye bonolo ya Excel yeo e thušitšego baeletši go fometa diselaete tša bona ka lebelo. Ka dibeke tše mmalwa, e be e phatlaletše lefaseng ka bophara go ralala le feme — e sego ka lebaka la gore e be e phadima, eupša ka lebaka la gore e be e na le mohola. Ga go nyakege thero ya maemo a godimo. Boleng bo ile bja ipulela.

Gomme nako le nako ge motho a abelana thempleite yeo, se sengwe se direga: ba ile ba aga go bota.

3. Go Aga Tšhušumetšo ka Tšhomišo

Tšhomišano ye nngwe le ye nngwe ke kgwebišano mo ekonoming ya go bota. Ge o abelana selo se sengwe se se nago le mohola, o dira peeletšo. Ge o senya nako ya motho ka bokgoni bja go bolela bjo bo se nago selo, o dira go gogela morago. Dipalo di bonolo, eupša mafelelo a tšona ke a magolo.

Ela hloko mehuta e mebedi ya ditsebi:

The Vocabulary Virtuoso: “Mekgwa ya rena ya maemo a godimo e diriša tirišano ya go selaganya mešomo go kaonefatša go šoma gabotse ga mokgatlo ka go tsenya tirišong ga maano ga diparadigm tša mekgwa e mebotse kudu.”

Mmopi wa Boleng: “Mo ke mokgwa wa metsotso e mehlano wa mesong wo o tlago go thuša sehlopha sa gago go swara mathata pele a fetoga masetla-pelo. Re ile ra e leka ka dihlopha tše 20 gomme ya fokotša diboka tša tšhoganetšo ka 70%.”

O be o tla bota mang? O be o tla gopola mang? O be o tla nyaka mang ge o lebeletšane le tlhohlo ya kgonthe?

Go bota mo go ba ga bohlokwa kudu ntweng ya lehono ya go lwela tlhokomelo.

4. Ke ka Baka La’ng Diphenyo tše di nago le Mohola

Lefaseng leo le nwelelago tsebišong, mohola ke sefepi sa mafelelo. Batheeletši ba gago — e ka ba bašomi mmogo, bareki, goba bareki — ba na le palo ye e lekanyeditšwego ya tlhokomelo. Ba dula ba botšiša potšišo e tee ka go se lemoge: “Se se swanetše bjang bophelong bja-ka?”

Satya Nadella wa Microsoft o ile a kwešiša se ge a fetoša setšo sa khamphani ka phetogo ye bonolo: Tsepamiša kgopolo go tlholong ya boleng go feta go thopa boleng. Go e na le go botšiša gore “Re ka rekiša eng?” ba thoma go botšiša gore “Ke bothata bofe bjo re ka bo rarollago?”

Mafelelo? Theko ya setoko sa Microsoft e oketšegile gararo.

Eupša mo ke moo e hwetšago go hlalefetša.

5. Pharadox ya Tirišo

Go ba le mohola gantši go ikwa go le bonolo kudu go setsebi. O feditše mengwaga o tseba mošomo wa gago wa diatla gabotse. Ruri o swanetše go bontšha bokgoni bjoo ka polelo ye e raraganego le ditlhako tše di raraganego?

Eupša gopola: Bokgoni bja gago ga bo lekanywe ka gore o ka hlalosa bothata gabotse gakaakang. E lekantšwe ka gore o ka e rarolla gabotse gakaakang.

Ge Jeff Bezos a be a thibela PowerPoint go Amazon, a e tšeela legato ka memo ya kanegelo ya matlakala a tshela, o be a sa fetoše sebopego sa tlhagišo fela. O be a tsebatša ntwa kgahlanong le go raragana ga tiragatšo. Memo e be e swanetše go ba le mohola ka mo go lekanego gore balaodi ba ka dira diphetho tša kgonthe tšeo di theilwego go yona.

Ka gona, o tseba bjang ge e ba o hlola mohola wa kgonthe?

Teko ya Lebelo la Boleng

O nyaka go tseba ge e ba o hlola boleng bja kgonthe?

Lebelela seo se diregago ka morago ga ge o abelane tshedimošo:

• Na batho ba leka gatee-tee go diriša seo o se abetšego?
• Na keletšo ya gago e hwetša ditšhupetšo dipoledišanong tša nakong e tlago?
• Na batho ba boa ba kgopela dintlha tše dingwe tše di lebanyago?
• Na tsebišo ya gago e rarolla mathata a kgonthe?
• Na ba bangwe ba abelana ditemogo tša gago ba sa tutuetšwe?

Tše ke dimetriki tša nnete tša boleng — e sego go raragana ga tlotlontšu ya gago goba go raragana ga ditlhako tša gago.

Sefetoledi sa Tšhelete sa Mafelelo

Nakong e tlago ge o itokišeletša go boledišana — e ka ba tlhagišo, imeile, goba poledišano — leka boitšhidullo bjo bja monagano:

Akanya batheetši ba gago ba swanetše go lefa tšhelete ya kgonthe bakeng sa motsotso o mongwe le o mongwe wo ba o fetšago ba šoma ka tsebišo ya gago. Na ba be ba tla e lebelela e le peeletšo e botse? Na ba be ba tla ikwa ba hweditše boleng bja tšhelete ya bona? Na ba be ba tla boa bakeng sa tše dingwe?

Ye ga se teko ya go nagana fela. Moruong wa tlhokomelo, nako e tloga e le tšhelete. Gomme batho ba beeletša tlhokomelo ya bona moo ba hwetšago dipoelo tše kaone.

Go Tšwa go Tshedimošo go ya go Kgahlamelo

Phetogo go tloga go e kgahlišago go ya go e nago le mohola ga se feela ka mokgwa wa poledišano. Ke ka motheo redefining katleho. Go e na le go botšiša gore “Nka bontšha bjang bokgoni bja ka?” botšiša gore “Nka dira bjang gore se se be le mohola o mogolo go ba bangwe?”

Gopola: Batho ga ba gopole seo o se bolelago. Ba gopola seo ba ka se dirišago. Tlotlontšu ya gago e ka ba kgahliša ka nakwana, eupša bohlokwa bja gago bo ka ba hlankela bophelo ka moka.

Bjale, a re hlahlobeng gabotse kamoo re ka lokologago go raraganeng ga temalelo gomme re thome go hlola boleng bja kgonthe, bjo bo swarelelago. Eupša sa pele, tšea motsotswana o hlahloba dikgokagano tša gago tša morago bjale. Na o gweba ka tšhelete ya tlotlontšu, goba tšhelete ya boleng?

Ka gobane mafelelong, ke e tee feela ya tše yeo e lebogago ge nako e dutše e e-ya.

Go Dira Phetogo: Leano la Gago la Tiro — Go tloga go go Raragana go ya go go Hlaka

A re fetoleng se sengwe le se sengwe seo re ahlaahlilego gore e be tiro.

Tlhahlo ya gago ye e šomago ya go dira phetogo go tšwa go go raragana go ya go go hlaka ke ye.

Nagana ka khitšhi ya moapei yo a nago le bokgoni. Se sengwe le se sengwe se na le lefelo la sona. Motšhene o mongwe le o mongwe o na le morero. Ga go na maiteko a sentšwego, ga go na go atlega mo go sa nyakegego.

Ke kamoo poledišano ya gago e swanetšego go ba ka gona.

1. Diiri tša Gago tše 24 tše di Latelago

Thoma mo:

1. Kgetha kgokagano ya gago ya ditšhelete tše di phagamego kudu bakeng sa gosasa.
2. E ngwale ka moo ka tlwaelo o bego o tla dira ka gona.
3. Kgata kgole ka iri.
4. Boela morago gomme o botšiše gore: “Ke tsela efe e bonolo ya go bolela se?”
5. E ngwale gape ka botlalo.
6. E leke le motho yo a sa tsebego selo ka hlogotaba.

2. Matla a go Khutša

Aga go khutša ga maano mokgweng wa gago wa poledišano:

• Pele o otla romela ka imeile efe kapa efe, ema metsotswana e 30.
• Pele o bolela dibokeng, bala go fihla go tše tharo.
• Pele o phetha tokomane efe goba efe, gata kgole ka iri.

Dikhutšo tše ga se ditiego - ke dipeeletšo ka go hlaka.

3. Matrix ya Tekanyo

Latela tšwelopele ya gago ka dimetriki tše:

1. Go Kwešiša Lebelo: Batho ba swara molaetša wa gago ka pela gakaakang?

2. Sekgahla sa Phethagatšo: Ke ga kae batho ba dira ka nepagalo poledišanong ya gago?

3. Dikgopelo tša Tlhathollo: O amogela dipotšišo tše kae tša go latela?

Potšišo ya Mafelelo

Mafelelong a letšatši le lengwe le le lengwe, ipotšiše gore: “Na ke hlalositše selo se itšego ka mo go kwagalago lehono, goba na ke ile ka oketša go raragana ga lefase?”

Ka gobane therešo ke ye: Lefaseng leo le nwelelago ka gare ga dilo tše di raraganego, go hlaka ga se bokgoni bja poledišano feela. Ke mmušo o mogolo kudu.

Gopola: Mantšu a gago e ka ba lebota goba lefasetere. Kgetha go ba lefasetere.

Lefase le na le go raragana mo go lekanego. Seo e se hlokago ke go hlaka ga gago.

Scott